සෞඛ්ය බලධාරීන් අනතුරු අඟවන්නේ, මෑතකාලීන ගංවතුරෙන් විපතට පත්ව, දිවයින පුරා සුරක්ෂිතාගාරවල රැඳී සිටින ජනතාව අතර අක්ෂි ආසාදනයක් වන ‘රතු ඇස් රෝගය’ (Conjunctivitis හෝ Pink Eye) පැතිරීමේ අවදානමක් පවතින බවයි. අක්ෂි රෝග පිළිබඳ විශේෂඥ ශල්ය වෛද්ය කුසුම් රත්නායක මහතා පැවසුවේ මෙම ආසාදනය සීඝ්රයෙන් පැතිර යන බවත්, දිස්ත්රික්ක ගණනාවකින් රෝගීන්ගේ තියුණු වැඩිවීමක් දැන් වාර්තා වන බවත්ය. වෛද්යවරුන් සහ මහජන සෞඛ්ය නිලධාරීන් ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ අතිශයින්ම ප්රවේශම් වන ලෙසයි. වර්තමාන ආසාදන බොහොමයක් වෛරස් මඟින් ඇති වන බවත්, ඇතැම් කාලවලදී මේවා වැඩි වශයෙන් පැතිරෙන බවත් විශේෂඥයෝ පෙන්වා දෙති; කෙසේ වෙතත්, බැක්ටීරියා මඟින් ද රතු ඇස් ඇතිවිය හැක. මෑත සතිවලදී පාසල් දරුවන් ඇතුළු බොහෝ දෙනෙකු රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් කර ඇති අතර, සෞඛ්ය නිලධාරීන් මූලික රෝග ලක්ෂණ පිළිබඳව අවධානයෙන් සිටින ලෙසත්, පැතිරීම වැළැක්වීමට පියවර ගන්නා ලෙසත් ඉල්ලා සිටිමින් දැනුවත් කිරීමේ වැඩසටහන් ආරම්භ කර තිබේ. රතු ඇස් රෝගයේදී ඇසේ රතු වීම, ඉදිමීම, දියර ගැලීම, කැසීම, දැවිල්ල සහ ඇසේ වැලි ගැසීම වැනි අපහසුතා ඇති කරයි. බොහෝ අය උදෑසන අවදි වන විට ඇහිබැමි වටා කබර බැඳීමක් ද දකී. මෙම රෝගය වාතය සහ සමීප සම්බන්ධතා හරහා ඉක්මනින් පැතිරෙන බැවින්, ආසාදිත පුද්ගලයන් හැකිතාක් දුරට හුදකලා කළ යුතු බව වෛද්යවරු අනතුරු අඟවති.මෙම රෝගය ප්රධාන වශයෙන් පැතිරෙන්නේ දෑතින් ඇස ස්පර්ශ කිරීම හරහාය—එනම්, ආසාදිත පුද්ගලයෙකු හෝ දූෂිත මතුපිටක් ඇල්ලීමෙන් පසු තම ඇස් ඇල්ලීමෙනි. ආසාදිත පුද්ගලයෙකු කැස්ස හෝ කිවිසුම් යාමේදී පිටවන බිඳිති හරහාද එය ව්යාප්ත විය හැකිය. තුවා, කොට්ට උර, වේශ නිරූපණ ද්රව්ය, ඇස් පිරිසිදු කරන රෙදි හෝ අක්ෂි බිංදු වැනි පෞද්ගලික දේවල් හුවමාරු කිරීම අවදානම වැඩි කරයි. රෝගය වැළඳී ඇති අවස්ථාවලදී කොන්ටැක්ට් කාච භාවිතයෙන් වැළකී සිටිය යුතු අතර, ඒවායේ නිසි හෝ දීර්ඝ භාවිතයද ආසාදනයට හේතු විය හැක. දරුණු වේදනාව, ආලෝකයට සංවේදී වීම, පෙනීම බොඳ වීම, අධික රතු පැහැති ඇස් හෝ කෝනියාවේ බොඳ වීම වැනි අනතුරු ඇඟවීමේ සංඥා ඇත්නම් වහාම වෛද්ය ප්රතිකාර ලබා ගන්නා ලෙස වෛද්යවරු උපදෙස් දෙති. ප්රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය දුර්වල අය සහ දැනටමත් ඇස්වල ගැටලු ඇති අය විශේෂයෙන් ප්රවේශම් විය යුතුය. ආසාදනය පැතිරීම වැළැක්වීම සඳහා සෞඛ්ය බලධාරීන් ජනතාවට නිතරම සබන් යොදා දෑත් සෝදන ලෙස මතක් කර දෙති. ඇස් ඇල්ලීම හෝ පිරිමැදීමෙන් වැළකිය යුතු අතර පෞද්ගලික දේවල් හුවමාරු නොකළ යුතුය. කොන්ටැක්ට් කාච භාවිතා කරන්නන් නිසි පිරිසිදු කිරීමේ හා ගබඩා කිරීමේ උපදෙස් පිළිපැදීමටත්, රාත්රියේ කාච පැළඳීමෙන් වැළකී සිටීමටත් උනන්දු කරනු ලැබේ. නිවෙස්, පාසල් සහ සේවා ස්ථාන නිතර ස්පර්ශ වන පෘෂ්ඨයන් නිතිපතා පිරිසිදු කළ යුතුය. ආසාදිත පුද්ගලයන්ගෙන් දුරස්ථව සිටීම සහ ජනාකීර්ණ ස්ථාන මඟහැරීමද පැතිරීම අඩු කිරීමට උපකාරී වේ. බලධාරීන් පාසල්, කාර්යාල සහ පොදු ස්ථානවලින් ඉල්ලා සිටින්නේ දැනුවත්භාවය වැඩි කරන ලෙසත්, නිසි අත් සේදීමේ පහසුකම් සපයා ඇති බවට සහතික වන ලෙසත්ය. සැලකිලිමත් අවධානය සහ ප්රජා සහයෝගය ඇතිව රතු ඇස් රෝගය පැතිරීම පාලනය කළ හැකි බව සෞඛ්ය නිලධාරීහු විශ්වාස කරති.
ගංවතුරින් විපතට පත් ජනතාවට අක්ෂි ආසාදන (Pink Eye) අවදානමක්
