තායි-කාම්බෝජ ගැටුම් වෙරළබඩ ප්‍රදේශවලට පැතිරීමත් සමඟ තායිලන්තයේ ඇඳිරි නීතිය

තායිලන්තය සහ කාම්බෝජය අතර ආරවුල් සහගත දේශසීමා කලාපයේ ගැටුම් වෙරළබඩ ප්‍රදේශ දක්වා පැතිරීමත් සමඟ, සාමය ඇති කිරීමට උත්සාහ කළ එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් දෙපාර්ශවයම සටන් විරාමයකට එකඟ වූ බව ප්‍රකාශ කිරීමෙන් දින දෙකකට පසු, තායිලන්තය විසින් එහි ගිනිකොනදිග ට්‍රාට් (Trat) පළාතේ ඇඳිරි නීතිය පනවා ඇත. මැයි මාසයේ ඇති වූ ගැටුමකින් කාම්බෝජ සොල්දාදුවෙකු මිය යාමෙන් පසු මේ වසරේ දී මෙම අග්නිදිග ආසියානු අසල්වැසියන් කිහිප වතාවක්ම සන්නද්ධ ගැටුම්වලට යොමුව ඇති අතර, එය දේශසීමාවේ දෙපස සිටින දහස් ගණනක් ජනතාව අවතැන් කළ ගැටුමක් නැවත ඇවිළවීමට හේතු විය. තායි ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ ප්‍රකාශක රියර් අද්මිරාල් සුරසන්ත් කොංග්සිරි (Surasant Kongsiri) විසින් ඇඳිරි නීතිය ප්‍රකාශයට පත් කිරීමෙන් පසු බැංකොක් නුවර පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී පැවසුවේ, කාම්බෝජය සෙනසුරාදා දින නැවතත් සටන් විරාමයක් සඳහා සිය විවෘතභාවය නැවත අවධාරණය කළ ද, “සමස්තයක් වශයෙන් අඛණ්ඩව ගැටුම් පැවති” බවයි. තායිලන්තය රාජ්‍යතාන්ත්‍රික විසඳුමකට විවෘත නමුත් “අපට සාකච්ඡා කිරීමට පෙර කාම්බෝජය සතුරුකම් නතර කළ යුතු” බව ඔහු පැවසීය. කාම්බෝජය විසින් එම කලාපයට බර අවි සහ අනෙකුත් උපකරණ බෙදා හැරීමට භාවිතා කළ පාලමක් තායි හමුදා විසින් සෙනසුරාදා දින විනාශ කර ඇති බවත්, කාම්බෝජයේ වෙරළබඩ කොහ් කොං (Koh Kong) පළාතේ කලින් ස්ථානගත කර තිබූ කාලතුවක්කු ඉලක්ක කර මෙහෙයුමක් දියත් කළ බවත් වාර්තා විය. තායිලන්තය සිවිල් යටිතල පහසුකම්වලට පහර දුන් බවට කාම්බෝජය චෝදනා කළේය. තායිලන්තයේ ඇඳිරි නීතිය කොහ් කොං ට මායිම්ව පිහිටි ට්‍රාට් පළාතේ දිස්ත්‍රික්ක පහක් ආවරණය කරයි. නමුත් කොහ් චැං (Koh Chang) සහ කොහ් කූඩ් (Koh Kood) යන සංචාරක දූපත් ඊට ඇතුළත් නොවේ. මීට පෙර නැගෙනහිර සාකේඕ (Sakeo) පළාතේ හමුදාව විසින් පනවන ලද ඇඳිරි නීතිය තවමත් ක්‍රියාත්මක වේ. තායිලන්තය සහ කාම්බෝජය සතු, කිලෝමීටර් 817 (සැතපුම් 508) ක් දිග දේශසීමාව ඔස්සේ විවිධ ස්ථානවලදී සඳුදා සිට බර අවි ප්‍රහාර එල්ල කර ගෙන ඇති අතර, එය ජූලි මාසයේ දින පහක ගැටුමකින් පසු ඇති වූ දරුණුතම ගැටුම් වලින් එකකි. එම ගැටුම අවසන් වූයේ ට්‍රම්ප් සහ මැලේසියාවේ මැදිහත් වීමෙනි. ට්‍රම්ප් කියා සිටියේ තමන් සිකුරාදා තායිලන්තයේ වැඩබලන අගමැති අනුටින් චාන්විරකුල් (Anutin Charnvirakul) සහ කාම්බෝජ අගමැති හුන් මනේට් (Hun Manet) සමඟ කතා කළ බවත්, ඔවුන් “සියලු වෙඩි තැබීම් නතර කිරීමට” එකඟ වූ බවත්ය. සෙනසුරාදා, අනුටින් මහතා “අපගේ භූමියට සහ ජනතාවට තවදුරටත් හානියක් සහ තර්ජනයක් දැනෙන්නේ නැති වන තුරු” සටන් කිරීමට ප්‍රතිඥා දුන්නේය. ධවල මන්දිර ප්‍රකාශකයෙකු පසුව ප්‍රකාශ කළේ ට්‍රම්ප් සියලු පාර්ශවයන් කැපවීම්වලට ගරු කරනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරන බවත්, “ඝාතන නතර කිරීමට සහ කල් පවතින සාමයක් සහතික කිරීමට අවශ්‍ය පරිදි ඕනෑම අයෙකු වගකිව යුතු බවට ඔහු සහතික වනු ඇති” බවත්ය.